اگر شما به روستاها یا مناطق مسکونی خارج از شهر رفت و آمد داشته باشید امکان دارد که بارها تصویب و اجرای طرح هادی روستایی را مشاهده کرده باشید. اما طرح هادی روستایی چیست؟ و چگونه اجرا می‌شود؟ این طرح در سال‌های گذشته نقش زیادی را در توسعه و عمران روستاها در سراسر کشور بر عهده داشت و به عنوان یکی از اصلی‌ترین طرح‌های ملی کشور شناخته می‌شود.
مهم‌ترین وظیفه‌ای که این طرح بر عهده دارد توسعه و آبادانی روستاها است. البته در این مورد باید به این نکته نیز توجه داشته باشید که به دلیل اینکه روستاهای کشور در مناطق جغرافیایی و مختصات متفاوتی واقع شده‌اند و هر منطقه دارای فرهنگ و سنت خاصی است، نمی‌توان از یک طرح برای تمامی روستاها در کشور استفاده کرد. به بیان دیگر روستاهایی که در مناطق شمالی هستند از طرحی متفاوت نسبت به روستاهایی که در غرب کشور واقع شده‌اند برای توسعه استفاده می‌کنند.
طرح هادی روستایی چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله عنوان کردیم وظیفه اصلی طرح هادی روستایی این است که بافت موجود در روستا را زیر ذره‌بین قرار داده و به دقت مورد بررسی قرار دهد و بعد از آن به اصلاح یا ساماندهی این بافت بپردازد. بعد از بررسی‌های انجام شده، این طرح به خوبی نشان می‌دهد که هر روستا تا چه اندازه امکان پیشرفت و توسعه دارد. همچنین زمین‌هایی که در روستا و یا اطراف آن واقع شده‌اند برای چه مواردی قابل استفاده هستند و نوع کاربری آنها چیست.
هدف اصلی طرح هادی روستایی
اصلی‌ترین هدفی که طرح هادی روستایی به دنبال آن است توسعه، پیشرفت و آبادانی روستاها به کمک پروژه‌های عمرانی می‌باشد. مهم‌ترین موضوعاتی که در این طرح به آنها توجه ویژه‌ای می‌شود این است که یک روستا از لحاظ فرهنگ، امور اجتماعی، اقتصاد و سایر موارد شبیه به آن، در چه وضعیتی قرار دارد و تا چه میزان می‌توان این موارد را بهبود و ارتقا بخشید. نخستین بار این طرح در سال ۱۳۷۸ مطرح شد. از اهداف دیگری که این طرح به دنبال آن است می‌توان موارد زیر را نام برد:
- اجرای پروژه‌های عمرانی
- ارتقا و بهبود معیشت و سطح رفاهی
- ارتقاء چرخه تولید
- افزایش کیفیت زندگی
- ارتقای بهداشت
- رونق سرمایه گذاری
- و…
این طرح چگونه در روستاهای شمال کشور اجرا شده است؟
قبل از اینکه به این سؤال پاسخ دهیم بهتر است که به این موضوع اشاره‌ای داشته باشیم که طرح هادی با دو پسوند متفاوت مطرح شده است.
- طرح هادی روستایی که در روستا اجرا می‌شود.
- طرح هادی شهری که از آن برای توسعه شهرهای کوچک استفاده می‌شود.
روستاهایی که در شمال کشور واقع شده‌اند اکثراً میزبان این طرح می‌باشند. اما برای اجرا کردن طرح هادی روستایی در آنها باید چند مرحله مهم طی شود. این مراحل شامل موارد زیر می‌شوند:
ابتدا باید نقش روستا به دقت مورد ارزیابی و بررسی قرار بگیرد و یک برآیند کلی از وضعیتی که اکنون روستا در آن قرار دارد به دست بیاید. در حقیقت در این مرحله مطالعات و تحقیقات کار خود را شروع می‌کنند و هدف اصلی آن همانطور که عنوان کردیم بررسی و ارزیابی وضعیت روستا و بافت‌های آن است.
دومین مرحله مربوط به بررسی اطلاعات به دست آمده به وسیله متخصصان می‌شود. در واقع در این مرحله کارشناسان باید تمام اطلاعات به دست آمده از روستا را به دقت بررسی کنند و خروجی آن را به دست بیاورند تا به وسیله آن پروژه‌های عمرانی مورد نیاز برای توسعه روستا تعیین شود.
سومین مرحله مربوط به تدوین این خروجی‌ها است.
در مرحله چهارم اطلاعات خروجی تدوین شده جمع آوری و طبقه بندی شده و برای تصویب شدن آماده می‌شوند.
در نظر گرفتن تسهیلات مناسب
یکی از فواید و مزایایی که به وسیله اجرای طرح هادی روستایی به دست می آید تسهیلات مناسبی برای ساخت واحدهای مسکونی، ساخت واحدهای تولیدی، تسهیلات مربوط به امور اجتماعی، تسهیلاتی مرتبط با تهیه تجهیزات رفاهی و… برای ساکنان روستا است. در واقع به کمک این تسهیلات مردمی که ساکن روستاها هستند می‌توانند خدمات عمومی و بهزیستی با کیفیت‌تری را دریافت کنند.
مهم‌ترین نتیجه‌ای که طرح هادی روستایی به دنبال آن است، ارتقا و بهبود وضعیت اقتصادی ساکنان روستا می‌باشد. زیرا با ارتقاء و بهبود وضعیت اقتصادی روستا شرایط اجتماعی روستا نیز بهبود پیدا می‌کند و فرصت‌های شغلی زیادی در اختیار ساکنان قرار می‌گیرد. با اجرای این طرح نظام توزیع خدمات با ساماندهی بیشتر و مناسبتری به وظایف خود عمل خواهد کرد. علاوه بر مواردی که در مورد آن صحبت کردیم طرح هادی روستایی وضع فیزیکی روستا را نیز بهبود می‌بخشد و طرح شماتیک مناسبتری به آن می‌دهد.
توسعه و آبادانی روستاها
پروژه‌های عمرانی که طرح هادی برای هر روستا ارائه می‌دهد در واقع پروژه‌هایی هستند که نیازهای درون یک روستا را برطرف می‌کنند و موجب می‌شوند کیفیت زندگی در روستاها برای ساکنان ارتقا پیدا کند. از جمله دلایلی که پروژه‌های عمرانی در طرح هادی روستایی نقش پررنگی را برعهده دارند می‌توان به:
- در دسترس نبودن مصالح و متریال ساختمانی با کیفیت و مناسب
- پراکنده بودن خانه‌های روستایی و ویلاها
- کمبود بودجه و سرمایه اولیه
- و…. اشاره کرد.
وظیفه اصلی متخصصان فنی طرح هادی در روستاها چیست؟
اگر شما مانند بسیاری از افراد که تصور می‌کنند اجرای پروژه‌های عمرانی به توسعه و پیشرفت روستاها کمکی نمی‌کند فکر می‌کنید، باید به شما بگویم که این تصور کاملاً اشتباه و غلط است. زیرا جدی نگرفتن این طرح موجب می‌شود تا تمایل کمی که ساکنان روستاها به ماندن در روستاها دارند هم از بین برود و آنها به فکر مهاجرت به مناطق شهری بیفتند.
دقیقاً به همین دلیل است که متخصصان و کارشناسان فنی طرح هادی باید به روستاهای مختلف بروند و از نزدیک وضعیت و بافت روستاها را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهند. همچنین این افراد باید هزینه‌های مورد نیاز برای طرح‌های آبادانی در هر روستا را متناسب با موقعیت جغرافیایی، فرهنگی و… مورد بررسی قرار دهند و یک برآورد کلی از آن به دست بیاورند. به طور مثال این متخصصان و کارشناسان باید تعیین کنند که آیا معابر و شبکه‌های عبور و مرور در روستاها نیاز به اصلاح دارند یا خیر.
تردیدهایی در رابطه با خرید زمین در روستاهای شمال کشور
بعضی از زمین‌هایی که در روستاهای شمال کشور واقع شده‌اند، در محدوده طرح هادی روستایی نیستند. در حقیقت این زمین‌ها برای ساخت و طراحی ویلا در شمال و ویلا سازی و… مناسب نیستند. زیرا تسهیلاتی به آنها تعلق نمی‌گیرد.
اما زمین‌هایی که در محدوده طرح هادی واقع شده‌اند، زمین‌هایی هستند که به آنها مجوز ساخت و پروانه بهره‌برداری داده می‌شود. در نتیجه اگر مشکلی نداشته باشند می‌توان به راحتی پروژه‌های ساخت و طراحی ویلا در شمال و ویلا سازی را بر روی آنها اجرا نمود.
خرید زمین روستایی
امروزه سرمایه گذاری بر روی زمینهای روستایی موجود در استانهای شمالی کشور به عنوان یکی از بهترین راه‌های سرمایه گذاری محسوب می‌شود. اما با وجود آن باید در زمان خرید زمین در این مناطق به خوبی با قوانین ملکی آشنا باشید و دقت کنید که زمینی که قصد خرید آن را دارید در محدوده طرح هادی روستایی واقع شده است یا خیر. زیرا اگر اینطور نباشد شما نمی‌توانید از زمینی که خریداری کرده‌اید به خوبی بهره برداری کنید.
بیشتر زمین‌هایی که در روستاهای شمال کشور واقع شده‌اند دارای سند شورایی می‌باشند. از آنجایی که این سندها در دفاتر اسناد رسمی ثبت نمی‌شوند به همین خاطر از اعتبار کمتری نسبت به سایر سندها برخوردار هستند. با توجه به این موضوع ما توصیه می‌کنیم که قبل از اینکه برای خرید زمینی در شمال کشور اقدام کنید حتماً سند آن را بررسی نمایید و مطمئن شوید که زمین مورد نظر شما در محدوده طرح هادی واقع شده است و هیچ مشکل دیگری از لحاظ کاربری ندارد.
نکته
موضوع مهمی که باید در زمان خرید زمین در استانهای گیلان و مازندران به آن توجه ویژه‌ای از خود نشان دهید این است که آیا زمینی که قصد خرید آن را دارید قابلیت دریافت پروانه ساخت ویلا دارد یا خیر؟ دقت کنید که اگر این ویژگی را نداشته باشد شما به هیچ عنوان نمی‌توانید بر روی آن ویلا بسازید.
طرح جامع جایگزین مناسب طرح هادی در کلانشهرها
ممکن است که بعد از مطالعه این مقاله این سؤال در ذهن شما به وجود آمده باشد که اگر برای توسعه روستاها و زمینهای آن از طرح هادی روستایی استفاده می‌شود پس تکلیف زمین‌هایی که در شهرها واقع شده‌اند چیست؟ جوابی که می‌توانیم به سؤال شما بدهیم این است که در کلان شهرها از طرح جامع به جای طرح هادی استفاده می‌شود و به کمک آن وضعیت و کیفیت زندگی ساکنان را بهبود و ارتقا می‌دهند.
جمع بندی و نکات پایانی
همانگونه که در طول مقاله عنوان کردیم طرح هادی روستایی می‌تواند نیازها و خواسته‌های ساکنان روستاها را برطرف کند. علاوه بر آن می‌تواند کیفیت زندگی و معیشت آنها را ارتقا ببخشد. در حقیقت به وسیله طرح هادی روستایی افرادی که در روستاها ساکن هستند از خدمات رفاهی، اجتماعی و اقتصادی مناسبی برخوردار می‌شوند که در نهایت اجرای این طرح به ساماندهی و پیشرفته روستاها کمک بسیار زیادی می‌کند.
ممنون از اینکه تا پایان مقاله همراه وبسایت ایستافرم بودید. امیدوارم از مطالعه این مقاله لذت برده باشید. همچنین موارد و نکاتی که در این مقاله در رابطه با طرح هادی روستایی در اختیار شما قرار گرفته است؛ برایتان کاربردی، آموزنده، جذاب واقع شده باشد. شما می‌توانید در صورت تمایل برای مطالعه مقالات مرتبط بیشتر در مورد ساخت و طراحی ویلا در شمال کشور، خرید زمین و خرید ویلا در استانهای گیلان و مازندران و اطلاعات مورد نیاز در رابطه با ویلاهای شهرکی و سایر موارد مرتبط با آن، به لینک مقالات زیر مراجعه فرمایید:
